Sven Schuitema Voorzitter

Oorlog

En toen was het weer oorlog in Europa. Een oorlog die is veroorzaakt door een niet onbekende dreiging. Samen met het fenomeen terrorisme en Venezuela staat Rusland al jarenlang in de jaarverslagen van de MIVD vermeld als dreiging waarmee serieus rekening dient te worden gehouden.

Dit wisten we en hebben we ook duidelijk op de agenda gezet van de politiek. Zeker toen tijdens het kabinet Rutte 1 met VVD, CDA en PVV de genadeklap aan Defensie werd gegeven. Het ging om een bezuiniging van meer dan 1 miljard euro, wat neerkomt op 12.000 functies. Enorm veel vuurkracht, kennis en ervaring verdwenen. Gedwongen ontslagen bleven vrijwel uit. Gelukkig, zo vond de politiek. Helaas stopte de vrijwillige uitstroom niet bij 12.000 mensen. Door opeenvolgende jaren van sobere arbeidsvoorwaarden, een nullijn en het niet serieus nemen van het defensiepersoneel liep het leger steeds leger.

Inmiddels zijn er 9000 openstaande vacatures. Ministers traden vroegtijdig af door de effecten van de bezuinigingen en een tussenminister goochelde met cijfers om de 9000 vacatures cijfermatig op te poetsen. Voor het mooie plaatje. De Tweede Kamer stond erbij en keek ernaar. De media schreven wel eens een artikel over de staat van Defensie, maar algehele verontwaardiging bleef uit. Als de mensen in de zorg terecht hun vingers opstaken als cao-onderhandelingen slecht liepen, werden snel talkshows gevuld om dit verhaal te vertellen. Ook bij andere beroepsgroepen was dit het geval.

Als de Defensiebonden hun vinger opstaken nadat het defensiepersoneel weer eens werd belazerd, dan was hiervoor in diezelfde talkshows geen ruimte. En ook de journaals bleven angstvallig stil. Defensie is blijkbaar niet sexy genoeg en de maatschappij heeft hier weinig gevoel bij. Dat zijn letterlijk de woorden die ik wel eens heb gehoord uit de mond van journalisten. De regering en de democratische controle op die regering hebben op defensiegebied keihard gefaald.

En toen was het weer oorlog in Europa…

Vrijwel alle politieke partijen pleiten nu plotseling voor veel meer defensiebudget. Zelfs PvdA en GroenLinks, die onlangs nog een tegenbegroting publiceerden met daarin -2,1 miljard euro voor Defensie, zijn inmiddels helemaal om. Veiligheid blijkt ineens belangrijk. Ook partijen zoals VVD, CDA en D66 komen nu met grote woorden. “Veiligheid is niet vanzelfsprekend” en “Veiligheid is niet gratis!,” roepen zij in koor! Er is geen enkele vorm van zelfreflectie. Geen politieke partij of politicus die het lef heeft om excuses aan te bieden. Excuses aan het defensiepersoneel en aan al die mensen met verstand van zaken die vaak al decennialang machteloos moeten toezien hoe de Nederlandse Defensie is afgebroken. Zij gaven talloze waarschuwingen af, maar de politiek heeft hen keihard genegeerd. Het zou politici sieren als zij openlijk hun schaamte zouden uitspreken over wat zij hebben aangericht. Al is het maar om het besef te laten doordringen dat deze historische fout nooit meer mag worden gemaakt. Hij is immers al eens eerder gemaakt.

Het is nu maar te hopen dat onze politici beter nadenken over het afhandelen van het huidige conflict. We hebben daar allemaal zo onze ideeën over. Feit is dat Europa, de NAVO en het Westen nog nooit zo eensgezind zijn geweest. Zelf hebben we dat meer dan 77 jaar geprobeerd, maar Poetin is hier binnen drie dagen in geslaagd. Een verdere escalatie moet met alle diplomatieke middelen worden voorkomen. We willen immers geen Derde Wereldoorlog. Het grote nadeel van een Derde Wereldoorlog is namelijk dat deze erg kort duurt.